Toos
Samen het verschil maken
MAASTRICHT – In 2050 is Limburg klimaatneutraal. Althans dat is het streven. Er wordt dan ook volop geïnvesteerd in duurzaamheid. Woningen worden energiezuiniger, afval wordt gescheiden en er rijdt zelfs een handjevol bussen op elektriciteit. De ene na de andere duurzame start-up ontpopt zich op een van Limburgse campussen en ook het Limburgse mkb neemt serieuze maatregelen. We bedoelen het goed en doen het aardig. Nederland loopt wat betreft de energietransitie echter hopeloos achter op Europa. Ondanks al onze leuke initiatieven en redelijke resultaten blinken we ook als Limburg niet uit. Er moet kortom nog een hoop gebeuren willen we die grote stappen zetten die nodig zijn om te bouwen aan een duurzame samenleving. Waarbij duurzaamheid overigens over meer gaat dan energie alleen.
Essentie van bestaan
Duurzaamheid gaat in dit geval over onze gezondheid en de gezondheid van onze aarde. Het is een verantwoordelijkheid van ons allemaal om keuzes te maken die ervoor zorgen dat de wereld waarin wij samen leven weer gezond wordt en blijft. Duurzaamheid kent dan ook geen politieke kleur en hoort ook niet enkel thuis bij de grote bedrijven en de groene activisten. Nee, duurzaamheid is van u en mij. Het raakt de essentie van ons bestaan en wordt in het ideale geval door iedereen gekoesterd.
Nieuwe wereld
“Het is onze plicht om sterker te investeren in de nieuwe generatie Limburgers”
Toos Hofstede
Het schetst al jaren mijn verbazing dat duurzaamheid slechts bij een handjevol Limburgse scholen deel uitmaakt van het curriculum. Ik spreek regelmatig op middelbare en hogescholen over mijn vak en mijn idealen. Keer op keer raak ik teleurgesteld dat het voor veel studenten geen thema is. Het wordt door enkele commercieel denkenden hooguit gezien als gat in de markt. Het is onze plicht om sterker te investeren in de nieuwe generatie Limburgers. Als ouder, maar evengoed als onderwijsinstantie. Van peuter tot promovendus. Deze nieuwe generatie moet niet alleen op tijd leren hoe ze onze rotzooi moet opruimen, ze moet bovenal zelf leren toewerken naar een leefbare 22ste eeuw. Scholen weten zich echter veelal geen raad met het overweldigende aanbod aan duurzame lespakketten en projecten. Afhankelijk van de interesse van de docent of de visie van de school, worden nu keuzes gemaakt. Sommige scholen besteden veel aandacht aan het thema en anderen nauwelijks. Een noodzakelijke systematische en integrale aanpak ontbreekt.
Onbewust onbekwaam
De eerste stap die we moeten zetten binnen het onderwijs is het werken aan bewustwording. Wist u bijvoorbeeld dat het bekijken van een aflevering op Netflix qua milieuimpact gelijk staat aan 30 kilometer rijden in een Amerikaanse auto? Wat we niet zien, is dat in de VS grote energieslurpende servers staan te loeien. En wist u dat bij het maken van een spijkerbroek ruim 7500 liter water wordt vervuild? In heel veel opzichten zijn u en ik onbewust onbekwaam. En onze kinderen zijn nog onbewuster én onbekwamer. Pas als we ons bewust zijn van ons handelen, kunnen we duurzaamheid een integraal onderdeel van onze hele samenleving laten worden.
Duurzaam fundament
Willen we als Limburg meer zijn dan klimaatneutraal en willen we structureel werken aan een gezonde samenleving, dan moet duurzaamheid worden versleuteld in alle onderwijsprogramma’s. En dan heb ik het dus nadrukkelijk niet over – hoe goed bedoeld ook – een lesje maatschappijleer hier of een projectje in de natuur daar. Duurzaamheid mag niet verworden tot een keuzevak. Het moet het uitgangspunt zijn, het gezamenlijke basisprincipe. Hallo, nieuwe wereld. Hallo, Limburg. Laten we samen het verschil maken en werken aan het meest duurzame curriculum van Nederland. En een beetje snel graag. De tijd begint echt te dringen.